Hypnose
A: Geschiedenis
Hypnose is al zo oud als de menselijke cultuur.  In de een of andere vorm, bestaat hypnose sinds het begin van de tijd.  Bijvoorbeeld, dieren die een winterslaap doen, beoefenen een soort van hypnose.  Zij beoefenen zelfhypnose door hun lichaam af te sluiten, terwijl ze hun geest en lichaam laten regenereren.

Voor de 15de eeuw, werd er, wanneer iemand ziek was, gedacht dat dit veroorzaakt werd door de goden als straf voor de sterfelijke mens.  De genezers van de tijd gebruikten rituelen die een andere bewustzijnstoestand opriepen, hetzij bij de zieke of bij de heler.  Een rode draad in deze behandelingen is dat de zieke persoon zou trachten een "mentale plek" te bereiken waar de geest het over zou nemen van het lichaam.  Dit zou het proces van genezing opstarten.  Door te geloven dat ze werden genezen, kon de geesteskracht vrij komen en haar werk doen.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat door hypnose te associëren met deze supernatuurlijke en mystieke geneeswijzen, dit geleid heeft tot onbegrip, vrees en verzet bij het grote publiek.

Er werd al melding van hypnose gemaakt in de Egyptische geschriften van de 3e eeuw en er zijn graftomben en dergelijke die mogelijk getuigen van heling met behulp van hypnose.  Zowel de Egyptenaren als de Grieken en de Romeinen hebben honderden slaaptempels gebouwd waar mensen in een onweerstaanbare slaap (lees hypnose) werden geleid door een priester-magiër om dan genezing te verkrijgen.

Pas in de 18de eeuw kwam hypnose bij ons weer in de belangstelling toen Franz Anton Mesmer (1734-1815), een Oostenrijkse arts, ontdekte dat hij in staat was tot genezing van zieken zonder chirurgische ingreep of toediening van geneesmiddelen.  Zijn onderzoek leidde hem ertoe te geloven dat het lichaam onder invloed stond van een magnetische kracht, en dat het gebruik van magneten en hypnose mensen kon genezen.  Deze vorm van hypnose droeg de naam "Mesmerisme" en was zeer succesvol.
De Schotse geneesheer James Esdaile (1808-1859) voerde meer dan 250 operaties uit, waaronder amputaties en het verwijderen van tumoren.  Hij gebruikte hierbij alleen mesmerisme om te verdoven.  Hij had namelijk ontdekt dat zwellingen ook verdwenen als hij een patiënt hypnotiseerde om van de pijn af te komen.  Als chloroform niet was ontdekt, zou deze methode wellicht nu nog worden toegepast.

De belangstelling voor de genezende eigenschappen van trance steeg weer door James Braid (1795-1860), een schotse oogarts.  James Braid bracht mensen in hypnose door ze een paar minuten naar een vast punt te laten kijken. Hij ontdekte ook de pendule methode.  Hij bedacht de term "hypnose", naar het Griekse woord hypnos, dat slaap betekent.

Medicus Auguste Ambroise Liébault (1823-1903) en Hippolyte Bernheim (1837-1919), een professor in de psychologie aan de universiteit van Nancy, waren de eersten die hypnose beschouwden als een normaal fenomeen van psychologische origine.  Zij geloofden dat ze voor therapeutische doeleinden gebruikt kon worden.  Tegen het einde van de 19e eeuw nam in Frankrijk de belangstelling voor hypnose af, terwijl de British Medical Association haar in 1892 als therapeutisch middel erkende.

Emile Coué (1857-1926), Franse apotheker, introduceerde de methode van autosuggestie.  Hypnose was voor hem hetzelfde als zelfhypnose.  De hypnotiseur wekt alleen een sterke voorstelling op van de beoogde activiteit, die de proefpersoon dan via zelfhypnose uitvoert.
Niet de wil is de drijfveer van ons handelen, maar wel de voorstellingskracht.
Zijn theorie hield in, dat ieder mens zichzelf kan hypnotiseren (zelfhypnose) en dat zijn patiënten hun kwalen konden verhelpen door autosuggestie.  Hij had de volgende uitspraak: "Leer jezelf genezen, je kan het.  Ik heb nog nooit iemand genezen, je hebt het steeds zelf gedaan.  De mogelijkheid daartoe ligt binnen in jou.  Vertrouw je geestelijk en lichamelijk welzijn toe aan je innerlijke geest.  Hij staat je steeds bij."

Hij vroeg zijn patiënten om iedere ochtend en avond de volgende zin zo'n twintig maal te herhalen:
Aan het einde van de 19e eeuw zag neuroloog Sigmund Freud (1856-1939) hoe de patiënten in het Salpétrière ziekenhuis in hypnose werden gebracht.  Dit vormde een belangrijke basis voor het ontwikkelen van zijn theorie over psychotherapie.  Uit de manier waarop psychiatrische patiënten zich in hypnose gedroegen, leidde hij af dat we naast ons dagelijks bewustzijn nog een ander niveau van bewustzijn hebben dat ons gedrag ongemerkt beïnvloedt.  Alhoewel hij niet de eerste was die dit had opgemerkt, was Freud wel degene die het onbewuste als belangrijke bron van psychopathologie herkende.
Freud verwierp het gebruik van hypnose om onderdrukte herinneringen naar boven te halen.  Hij meende ook dat het verlichten van neurologische symptomen door middel van hypnose de patiënt geen inzicht gaf in de symptomen en dat hypnose de oorzaak van de neurose niet aanpakte.  Door Freuds nieuwe methoden werd hypnose begin 20e eeuw haast niet meer gebruikt.

En toch werd tijdens beide wereldoorlogen hypnose vaak gebruikt voor de behandeling van posttraumatische stress.  In 1955 werd hypnotherapie door de British Medical Association erkend als legitieme medische behandeling.  De American Medical Association volgde dit voorbeeld in 1958.  De periode na 1960 wordt tegenwoordig beschouwd als het gouden tijdperk van hypnose.  Als onderdeel van de hypnotische beweging in de psychologie - die op haar beurt weer gezien kon worden als een reactie op het keurslijf van behaviorisme en de ouderwetse vastberadenheid van de Freudiaanse psycho-analyse - werd hypnose vanaf nu ook gebruikt voor niet-medische doeleinden als motivatie, verhoging van creativiteit en verslavingsproblematiek.  Men ging ervan uit dat als patiënten zichzelf beter begrepen, en als hun gedachten anders geprogrammeerd werden, ze dan toegang kregen tot hun creatieve potentieel.

Hypnose werd nu gezien als mogelijke behandeling voor bepaalde psychologische problemen.  Dr. Milton Erickson (1901-1980), een Amerikaanse psychiater, toonde mede aan dat hypnose ontwikkeld en creatief gebruikt kon worden en niet beperkt was tot het geven van een suggestie op autoritaire manier.  Milton Erickson heeft een essentiële bijdrage geleverd aan de acceptatie van het medisch gebruik van hypnose en de psychotherapie an sich. Hij was van mening dat zelfs patiënten die moeilijk te hypnotiseren zijn, een nieuwe denkwijze en een andere manier van leren konden ontwikkelen, zonder dat zij zich ervan bewust zijn dat ze leren.  Hij communiceerde door het vertellen van verhalen en bedacht metaforen.  Hij geloofde dat suggesties op deze manier het kritisch vermogen van de patiënt passeerden zonder op eventuele weerstand te stuiten.

John Butler, professor in de medische psychologie en neurologie in Londen, meent dat de laatste 30 jaar het gebruik van hypnose enorm is toegenomen, omdat orthodoxe geneesheren patiënten met psychosomatische klachten vaak niet kunnen genezen. De algemene opvatting is dat deze ziekten worden veroorzaakt door stress.  Het is bewezen dat hypnose zeer goed werkt bij de behandeling van diverse psychosomatische klachten.

B: Het verwerkingsprincipe
Hypnose lijkt voor veel mensen een zweverig iets waarin je moet geloven voordat het werkt, maar niets is minder waar. Er is wel een verschil in de hypnotiseerbaarheid van mensen, maar je geloof erin heeft daar niet altijd iets mee te maken. De hypothese die de meeste onderzoekers hebben is de hypnose het brein in staat stelt om makkelijker mee te gaan in suggesties van de hypnotherapeut. De staat van trance wordt ook door veel mensen die gehypnotiseerd zijn erkend, maar hoe werkt dat nu eigenlijk precies in de hersenen?

Hypnose en het onderbewuste

De staat van de hypnotische trance wordt vaak beschreven door mensen die weleens onder hypnose zijn geweest. De hypnotische staat lijkt op die van slapen, maar is niet hetzelfde als slapen is wat veel mensen zeggen. De volgende kenmerken zijn van belang als je in hypnose bent:

-Een gevoel van diepe mentale ontspanning.

-Mentale concentratie.

-Een verminderde mate van oordelen, monitoren en censureren.

-Een pauze in de normale oriëntatie met tijd, locatie en het gevoel van jezelf.

-Het idee dat het handelen automatisch of buiten je controle om gaat.

Deze kenmerken geven de staat van hypnose een duidelijk kader dat het een ander gevoel is dan normaal, een staat waarin je meer openstaat voor suggesties. Dit laat ook zien dat hypnose werkt op het bewuste en onderbewuste. Je bent je namelijk altijd bewust van je omgeving, plaats en jezelf maar mensen geven dus aan dat als ze onder hypnose zijn de tijd, omgeving en zelfs het gevoel met zichzelf tijdelijk, dus alleen tijdens die trance, even minder belangrijk wordt. Dat mensen dus even helemaal kunnen opgaan in de hypnose en de therapie die daarbij hoort zonder zich druk te maken over hoe laat het is, waar ze zijn waar ze misschien later heen moeten en hoe ze eruit zien. De zorg of je haar goed zit is dan bijvoorbeeld even helemaal weg.

Wat die staat nu werkelijk inhoudt is onderzocht door middel van 4 PET scans voor de inductie van hypnose en 4 PET scans na de inductie van hypnose. Uit dit onderzoek bleek dat hypnose invloed had op de cortex cingularis anterior, de thalamus en een gedeelte in het stambrein dat op zijn Engels ponto-mesencephalic brainstem wordt genoemd.

Het deel van de cortex cingularis anterior is belangrijk voor het verwerken van emotionele prikkels en ook van pijnprikkels en dan met name dat we geen pijn willen hebben en dat soort situaties vermijden. De invloed van hypnose op dit deel in de hersenen kan verklaren waarom hypnose zo goed werkt tegen angsten en pijn.

De thalamus is juist belangrijk voor de verwerking van alle prikkels van je zintuigen. Die is dus belangrijk voor de verwerking van tast, geur, geluid, zicht, smaak en zelfs je emoties. Dit kan verklaren waarom hypnose kan helpen bij mensen die moeite hebben met het eten van bepaalde soorten voeding die op zich niet ongezond zijn.

De ponto-mesencephalic brainstem is belangrijk voor je alertheid en reactievermogen. Dit gedeelte van je hersenen gaat ook over je reflexen. De invloed van hypnose op dit deel van de hersenen kan verklaren waarom mensen zich ontspannen voelen alsof ze bijna in slaap vallen. Dit kan ook verklaren waarom het gevoel van tijd en plaats tijdelijk minder belangrijk wordt als je onder hypnose bent.

C: Aandachtspunten

Hypnose therapie kan direct positieve effecten sorteren, waardoor je je sterker en krachtiger in het leven voelt staan.
Het is echter ook mogelijk dat je je eerst minder goed voelt. Je kunt bijvoorbeeld moe zijn of zelfs lichamelijke klachten hebben of even wat verward zijn na de sessie. Het is een geestelijke chirurgie. De mogelijke klachten zijn tijdelijk en een teken dat er veel is gebeurd. Alles wat is aangeraakt of herbeleefd zal opnieuw een plek moeten krijgen, zowel lichamelijk als geestelijk. Bovendien loopt het lichaam meestal iets achter op de veranderingen in de geest. Na een of twee dagen, in enkele gevallen weken, zul je jezelf beter voelen dan voor de genoten sessie.

De grootste misverstanden over hypnose zijn:

Hypnose is geen slaap – je hoort alles en dat moet ook wel omdat de therapeut met je moet kunnen communiceren.

Je hoeft niets te vergeten – je zult je na afloop meestal alles kunnen herinneren, soms kiest je onbewuste er echter voor om iets niet te onthouden.

Je verliest geen controle – sterker nog: je hebt in trance veel meer controle over je gevoel en gedachten. Daarbij kun je te allen tijde uit het proces stappen.

Als je in hypnose gaat voelt dit niet alsof je in hypnose gaat – wat je wel kan verwachten is dat je je heel ontspannen voelt.

Je vertelt niet je donkerste geheimen – je vertelt niets wat je niet wil vertellen.

D: Indicaties voor hypnose

• Pijnklachten, bijv. bij medische ingrepen en tandartsbehandeling;
• Chronische pijn, zoals rugpijn;
• Ter ondersteuning in ziekteprocessen, bijv. in de oncologie;
• Astma;
• Eczeem;
• Buikpijn, ten gevolde van PDS (prikkelbaar darmsyndroom) of IBD (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa);
• Slaapstoornissen;
• (Spannings)hoofdpijn;
• Migraine;
• Bedplassen;
• Angsten;
• Stotteren (in samenwerking met de logopedist), tics, duimzuigen;
• Concentratieproblemen;
• Tekorten in sociale vaardigheden, geremdheid;
• Negatief zelfbeeld, gebrek aan zelfvertrouwen;
• Faalangst;
• Overgewicht (in samenwerking met de diëtist)

 

E: Contra-indicaties

Het is belangrijk dat  direct na een trance-ervaring niet direct aan het verkeer deelgenomen wordt. Je dient zich minimaal 5-10 minuten het heroriënteren om helemaal weer alert en ‘bij’ te zijn in het hier en nu. Speel daarom ook nooit tijdens het autorijden cd’s af die tijdens hypnose gebruikt worden.

 

Zeer ernstig depressieve mensen, psychotische mensen en mensen die de neiging hebben om psychotisch te worden, kunnen beter geen trance ondergaan. Van geval tot geval kan dat anders liggen.

Bronnen: 
-https://hypnoseinstituutnederland.nl/hypnose-en-het-effect-op-de-hersenen/

-https://www.hypnotherapie-breda.nl/hypnotherapie/gevaren-en-contra-indicaties/
-https://marjonvanbokhoven.nl/hypnotherapie

 

Meditatie

A: De geschiedenis
De eerste echte aantoonbare meditatie geschiedenis begint in India. Door geloofsrituelen waarbij een hoge concentratie vereist was, kwamen Vedische priesters kwamen er steeds meer achter wie we zelf zij. Dit inzicht heeft tot vele zoekers geïnspireerd. Vanuit de Vedische perioden zijn later het Boeddhisme en Yoga ontstaan.

De grootste doorbraak van meditatie werd door de Beatles veroorzaakt toen zij in de leer bij de Maharishe Yogi gingen. Sindsdien groeit het aantal meditators gestaag en wordt meditatie steeds meer geaccepteerd door zowel de wetenschap als het grote publiek. Wetenschappers slagen er steeds meer in om de eeuwenoude uitspraken van yogi's en monniken over de effecten van meditatie wetenschappelijk te onderzoeken. Mediteren is in onze ogen het feit dat na al die duizenden jaren het nog steeds bestaat.

B: Het werkingsprincipe
Wanneer je gaat mediteren richt je je aandacht op iets anders dan op het denken, bijvoorbeeld op je ademhaling. Dit wordt de focus van de meditatie genoemd. Ondertussen merk je natuurlijk zodra je je ogen dicht doet dat je direct gaat denken. In plaats van dat je mee gaat denken, breng je de aandacht terug naar de focus van de meditatie.

Mediteren is dus de aandacht naar binnen brengen, zien dat je denkt, daar geen oordeel over hebben maar liefdevol terugkeren naar de focus van de meditatie. En dan gebeurt er ineens iets prachtigs. In plaats van samen te vallen met je gedachten en ze te geloven, verbind je je met je wezenlijke kern; met dat wat je daadwerkelijk bent. Je voelt je licht en vrij en warm. Mediteren is dus niet een staat van iets doen, maar een staat van gewaar zijn.

Tijdens het mediteren kun je zitten of liggen zoals jij dat prettig vindt. De basishouding is de lotushouding waarbij je je linker voet op je rechter been legt en andersom.

C: De aandachtspunten
Dingen waar je rekening mee moet houden tijdens het mediteren zijn onder andere:
-Het draait bij mediteren om rust en concentratie, daarom is het belangrijk dat je geen lichamelijke ongemakken hebt.
-Zorg dat je mediteert in een stille, niet te lichte omgeving waarin je niet gestoord kan worden.
-Zet je telefoon en je computer uit, zodat je niet afgeleid wordt.

D: De mogelijke indicaties
Meditatie is geschikt voor iedereen die behoefte heeft aan meer rust en balans in zijn of haar leven. Ook is het voor iedereen geschikt die minder wil piekeren, meer aan zichzelf wil toekomen, of wil leren omgaan met pijn- of stressklachten.

Daarbij heeft meditatie ook een paar gezondheidsvoordelen. Meditatie vermindert stresshormonen in je lichaam. Je bloeddruk verlaagt en je lichaam kalmeert en herstelt zich.

E: De contra-indicaties
Er zijn niet echt contra-indicaties voor mediteren, maar het is niet aan te raden wanneer:
-Je een depressie hebt
-Je in een psychotische toestand bevindt
-Je psychofarmaca gebruikt

Bronnen:

-http://www.meditatie.simpsite.nl/Geschiedenis
-https://sochicken.nl/meditatie
-https://dichtbijmediteren.nl/vragen-mediteren/wat-is-mediteren/